Ogłoszenia

Archiwum - zarządzanie kryzysowe

Konkurs na ochronę zagrożonych gatunków roślin i zwierząt

Konkurs na ochronę zagrożonych gatunków roślin i zwierząt

Do 16 maja 2008 można nadsyłać zgłoszenia do XIII edycji konkursu na ochronę zagrożonych gatunków roślin i zwierząt.

Zmiany jakie pod wpływem działalności człowieka dokonują się w środowisku naturalnym spowodowały, że wiele gatunków z naszej fauny i flory gwałtownie zmniejsza swoją liczebność. Największe zmiany i zagrożenia przyniosły ostatnie dziesięciolecia, głównie za sprawą pośredniego oddziaływania na przyrodę przez przemysł oraz niszczenie siedlisk, np. osuszanie terenów bagiennych, zmiany w sposobach użytkowania gruntów, chemizację w rolnictwie, zmiany w strukturze krajobrazu. W skrajnych przypadkach doprowadziło to do wyginięcia w Polsce całych populacji roślin i zwierząt. Problemem jest też zanikanie wielu ras zwierząt hodowlanych i odmian roślin użytkowych, wypieranych przez nowe, dające lepsze efekty gospodarcze.

Niektórych gatunków nie da się już uratować bez podjęcia specjalnych działań na podstawie szczegółowych programów ochrony. Prowadzone od kilku lat intensywne działania na rzecz redukcji zanieczyszczeń powietrza i wód oraz zabiegi renaturyzacyjne przynoszą efekt w postaci przywrócenia naturze kolejnych obszarów, będących potencjalnymi siedliskami ginących gatunków. Potrzebne są konkretne działania czynnie chroniące zagrożone rośliny i zwierzęta w ich ostatnich ostojach oraz wprowadzanie ich (w uzasadnionych przypadkach) do odtworzonych siedlisk.

W ramach programów realizowanych do tej pory przez EkoFundusz, prowadzonych głównie przez organizacje pozarządowe, zajmowano się bezpośrednią ochroną kilkudziesięciu gatunków umieszczonych na polskich i międzynarodowych listach zagrożonych gatunków. Dotowane projekty dotyczyły głównie ochrony i odtwarzania miejsc rozrodu zwierząt (np. ptaków drapieżnych, bociana czarnego, żółwia błotnego, płazów), ochrony miejsc rozrodu oraz zimowisk nietoperzy, a w przypadku roślin restytucji ich stanowisk.

Jednym z decydujących działań dla zachowania ginących gatunków jest ochrona środowisk w których żyją, zasługujących w wielu przypadkach na objęcie ochroną prawną w formie rezerwatów przyrody.

Szereg gatunków jest chronionych w ramach programu EkoFunduszu "Ochrona terenów wodno-błotnych". Komponentami tych projektów są także ściśle ukierunkowane prace mające za zadanie stworzenie siedlisk dogodnych dla zagrożonych gatunków roślin i zwierząt.

1. Cel konkursu
   Zachowanie różnorodności biologicznej poprzez ochronę zagrożonych gatunków zamieszczonych w "Polskiej czerwonej księdze zwierząt" i na "Liście roślin zagrożonych w Polsce" oraz umieszczonych na międzynarodowych "czerwonych listach". Zabezpieczenie warunków przetrwania gatunkom, dla których obszar Polski stanowi ważny region w ich areale występowania, a które uznane zostały za gatunki zagrożone. Szczególnie oczekiwane są projekty dotyczące ochrony: głuszca i cietrzewia, sów, wodniczki, węża eskulapa, gniewosza plamistego, płazów, strzebli błotnej, owadów pszczołowatych i motyli, a także starych ras i odmian zwierząt i roślin użytkowych.
2. Uczestnicy
   Konkurs adresowany jest głównie do społecznych organizacji ekologicznych, Wojewódzkich Konserwatorów Przyrody, Dyrekcji Parków Narodowych i Krajobrazowych, Lasów Państwowych, Samorządów terytorialnych. Wskazana jest współpraca różnych podmiotów w realizacji projektów, w szczególności angażowanie lokalnych społeczności.
3. Kryteria oceny projektów
   Priorytet uzyskają projekty o randze co najmniej regionalnej, które w sposób widoczny wpływać będą na zachowanie zagrożonego gatunku w danym regionie (stanowisku). Pod uwagę będzie brane też, czy projekt dotyczy czynnej ochrony istniejących populacji gatunków (tego typu wnioski uzyskają preferencje), czy też reintrodukcji lub restytucji (w przypadku dwóch ostatnich działań spełnione muszą być wszystkie warunki określone przez IUCN przy podejmowaniu tego typu prac). Preferowane będzie podejście kompleksowe, zapewniające długofalową ochronę danego gatunku.
   Dodatkowymi elementami zgłaszanych projektów mogą być: czynna ochrona ekosystemów, edukacja ekologiczna, przygotowanie dokumentacji rezerwatów przyrody i stref ochronnych, a także wykup gruntów, jednak zasadniczym działaniem zawsze musi być czynna ochrona gatunków.
   Ważne jest podanie przekonywującego uzasadnienia mówiącego o stopniu zagrożenia danego gatunku w skali regionu, w skali kraju i w skali międzynarodowej oraz o skuteczności proponowanych działań.
   Poszczególne składniki projektu będą oceniane w dwóch płaszczyznach:
1. Ocena rangi przedsięwzięcia określona poprzez:
• liczba gatunków zagrożonych oraz stopieÅ„ ich zagrożenia;
• rodzaj przedsiÄ™wziÄ™cia: czynna ochrona istniejÄ…cej populacji, restytucja, reintrodukcja;
• zasiÄ™g projektu (powierzchnia objÄ™ta projektem, liczba stanowisk gatunków zagrożonych na tym terenie);
• przewidywane efekty oceniane poprzez: trwaÅ‚ość efektu, adekwatność rozwiÄ…zaÅ„ technicznych i organizacyjnych;
• dodatkowe korzyÅ›ci osiÄ…gane poprzez realizacjÄ™ projektu, takie jak: ochrona innych gatunków, edukacja ekologiczna;
2. Stopień przygotowania projektu (organizacja projektu) określony poprzez:
• dojrzaÅ‚ość rozwiÄ…zaÅ„ organizacyjnych;
• propozycjÄ™ oceny efektów ekologicznych realizowanych prac, w tym (bardzo ważne) w okresie po zakoÅ„czeniu projektu;
• doÅ›wiadczenie wykonawcy (prosimy o zaÅ‚Ä…czenie listy zrealizowanych prac, jeÅ›li takie byÅ‚y, w okresie ostatnich lat);
• udziaÅ‚ Å›rodków wÅ‚asnych w finansowaniu przedsiÄ™wziÄ™cia;
• współpracÄ™ z wÅ‚adzami lokalnymi, zarzÄ…dcami terenu i organizacjami spoÅ‚ecznymi przy realizacji projektu;
• wÅ‚Ä…czanie do współpracy spoÅ‚ecznoÅ›ci lokalnych.
4. Warunki
   Projekt powinien uwzględniać wymagania EkoFunduszu zawarte w instrukcji przygotowania wniosku projektu. Formularze wniosku dostępne są w sekretariacie EkoFunduszu.
   Często zasadniczym problemem w tego typu projektach są stosunki własnościowe i związane z tym uwarunkowania i ograniczenia. W wyjątkowych sytuacjach EkoFundusz może wspierać również wykup gruntów (jedynie na rzecz Skarbu Państwa) w celu zapewnienia ochrony szczególnie wartościowym terenom. W projektach tych wykup gruntów może być jedynie elementem, który umożliwi podjęcie działań ochronnych, np. zrealizowanie prac renaturalizacyjnych. Nie mogą natomiast być finansowane prace badawcze, monitoring zanieczyszczeń, filmy o tematyce przyrodniczej oraz projekty dotyczące wyłącznie edukacji ekologicznej.
5. Zgłoszenia
   Na konkurs należy nadsyłać projekty dotyczące ochrony ginących gatunków. Zgłoszenia w formie wniosków o dotację należy składać (w dwóch egzemplarzach) w siedzibie EkoFunduszu do dnia 16 maja 2008. Proszę także o dołączenie dyskietki lub płyty z plikiem zawierającym przesłane materiały (z wyjątkiem załączników formalnych). Kompletny wniosek powinien zawierać wszystkie załączniki wymienione w instrukcji. Wnioski niekompletne nie będą rozpatrywane. Nie będą też rozpatrywane wnioski, w których planowana dotacja EkoFunduszu będzie niższa niż 50 000 zł.
   Po wstępnej selekcji pod względem spełniania warunków konkursu, wnioski będą oceniane przez Komisję Konkursową złożoną z wybitnych ekspertów. Rekomendacje Komisji będą podstawą do podjęcia decyzji w sprawie przyznania dotacji.
6. Nagrody
   Nagrody EkoFunduszu dla laureatów konkursu jest dotacja w wysokości do 80 % kosztów projektu.

Źródło: www.ekofundusz.org.pl