Ogłoszenia

Archiwum - komunikaty

Monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych

Warszawa, dnia 22 kwietnia 2021 r.

DM/51-11-6/03/21/IM

Szanowni Państwo,

Uprzejmie informuję, że od października 2020 roku trwa realizacja kolejnego cyklu (lata 2020-2021) Monitoringu gatunków i siedlisk przyrodniczych realizowanego w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ) na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ) i finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zadanie jest realizowane w ramach 3 projektów:

• "Monitoring gatunków zwierząt z uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000, lata 2020-2022", którego wykonawcą od października 2020 r. jest Instytut Ochrony Przyrody PAN,
• "Monitoring gatunków roślin z uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 w 2021 roku", którego wykonawcą od marca 2021 r. jest firma KRAMEKO Sp. z o.o.,
• "Monitoring siedlisk przyrodniczych z uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 w 2021 roku", którego wykonawcą od kwietnia 2021 r. jest konsorcjum złożone z następujących podmiotów:
  • Instytut Badawczy Leśnictwa,
  • Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej,
  • Instytut Ochrony Przyrody PAN,
  • Instytut Ochrony Środowiska PIB,
  • TAXUS IT Sp. z o.o.

Zakres monitoringu gatunków i siedlisk przyrodniczych objętych umowami wraz z liczbą przewidzianych do monitoringu stanowisk dostępny jest pod adresem: http://siedliska.gios.gov.pl/pl/monitoring/zakres/2020-2021.

Natomiast lista stanowisk zaplanowanych do monitorowania w latach 2020-2021 wraz z przybliżoną lokalizacją dostępna jest na stronie: http://siedliska.gios.gov.pl/pl/monitoring/zakres/2020-2021

Uprzejmie proszę o zapoznanie się z powyższą listą oraz o przekazanie informacji o planowanych monitoringach realizowanych zgodnie z metodykami Państwowego Monitoringu Środowiska. Informacje te pozwolą na uniknięcie dwukrotnego przeprowadzenia badań monitoringowych w tych samych lokalizacjach. Szczegółowe informacje o współrzędnych poszczególnych stanowisk nie zostały udostępnione na wyżej wymienionych stronach internetowych ze względu na to, że lokalizacje stanowisk monitoringowych są danymi wrażliwymi, których ujawnienie może stanowić zagrożenie dla zachowania nielicznych lub nawet jedynych stanowisk rzadkich w skali europejskiej gatunków roślin i zwierząt będących przedmiotem monitoringu. Szczegółowych informacji o lokalizacji stanowisk wskazanych do monitoringu w poszczególnych umowach mogą udzielić:

• p. Monika Zajączkowska, m.zajaczkowska@gios.gov.pl, tel. 22 574 27 08 - monitoring gatunków zwierząt,
• p. Barbara Albiniak, b.albiniak@gios.gov.pl, tel. 22 574 27 05 - monitoring gatunków roślin,
• p. Iwona Müller, i.muller@gios.gov.pl, tel. 22 574 27 07 - monitoring siedlisk przyrodniczych.

Uprzejmie informuję, iż jednocześnie w ramach odrębnego zadania PMŚ na zlecenie GIOŚ rozpoczęto realizację trzech części projektu pt. "Monitoring gatunków i siedlisk morskich w latach 2020-2022:

• część I - ssaki morskie - gatunki fok", od czerwca 2020 roku, którego wykonawcą jest firma biomm.pl,
• część II - minogi, ryby i siedliska morskie", od lipca 2020 roku, którego wykonawcą jest Instytut Morski Uniwersytetu Morskiego w Gdyni,
• część III ssaki morskie - morświn", którego wykonawcą jest firma SUBNEA Sp. z o.o.

Szczegółowych informacji o zadaniu PMŚ w zakresie poszczególnych umów mogą udzielić:

• p. Magdalena Kamińska, m.kaminska@gios.gov.pl, tel. 22 574 27 27 - monitoring gatunków ssaków, foki i morświn,
• p. Edyta Jurkiewicz-Gruszecka, e.gruszecka@gios.gov.pl - monitoring minogów, ryb i siedlisk morskich.

Ponadto, w latach 2021-2022 w ramach zadania "Monitoring ptaków z uwzględnieniem obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000, lata 2021-2022", kontynuowany będzie Monitoring Ptaków Polski. Wykonawcą zadania jest konsorcjum Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków oraz Muzeum i Instytutu Zoologii PAN. Szczegółowych informacji na temat projektu może udzielić:

• p. Dorota Łukasik, d.lukasik@gios.gov.pl, tel. 22 547 27 06.

Jednocześnie pragnę poinformować, że Monitoring Ptaków Polski uległ w ostatnim czasie rozbudowie. W 2020 r. uruchomiono 5 nowych programów monitoringu:

• Monitoring Czapli Siwej i Czapli Białej (MCZ), w ramach którego prowadzony jest cenzus (badaniami objęte jest 100% krajowej populacji) czapli siwej i czapli białej. Program dostarcza danych o liczebności i rozmieszczeniu populacji lęgowej badanych gatunków;
• Monitoring Sów Krajobrazu Rolniczego (MSKR), w ramach którego na 60 powierzchniach próbnych notowana jest liczebność pójdźki, płomykówki, uszatki oraz puszczyka. Program dostarcza informacji o zmianach liczebności i rozpowszechnienia badanych gatunków;
• Monitoring Puszczyka Mszarnego (MPS), w ramach którego prowadzony jest cenzus gatunku. Program dostarcza danych o liczebności, rozmieszczeniu i produktywności populacji lęgowej badanego gatunku;
• Monitoring Ptaków Wybrzeża i Rzek (MPWR), w ramach którego prowadzony jest cenzus rybitwy białoczelnej, sieweczki obrożnej, ohara, ostrygojada i mewy siwej, a na stanowiskach gatunków głównych liczone są również rybitwa rzeczna i sieweczka rzeczna. Program dostarcza informacji o liczebności i rozmieszczeniu populacji lęgowych gatunków objętych cenzusem oraz o zmianach liczebności i rozpowszechnienia (wraz z liczebnością i rozmieszczeniem na powierzchniach próbnych) pozostałych gatunków;
• Monitoring Żołny (MZO), w ramach którego prowadzony jest cenzus gatunku. Program dostarcza danych o liczebności i rozmieszczeniu populacji lęgowej badanego gatunku.

W 2021 r. uruchomione zostaną kolejne 3 nowe programy, 2 nowe komponenty programów istniejących, a jeden program ulegnie rozszerzeniu i przekształceniu:

• Monitoring Pospolitych Ptaków Miast (MPPM), w ramach którego notowane będą wszystkie gatunki ptaków występujące na 250 powierzchniach próbnych zlokalizowanych w największych miastach Polski. Program dostarczy danych o zmianach liczebności i rozpowszechnienia badanych gatunków;
• Monitoring Ptaków Gór (MPG), w ramach którego na 25 powierzchniach próbnych notowana będzie liczebność siwerniaka i płochacza halnego, a także wszystkich innych gatunków występujących na powierzchniach badawczych, w tym czeczotki brązowej, drozda obrożnego, świergotka łąkowego i podróżniczka Luscinia svecica svecica. Program dostarczy informacji o zmianach liczebności i rozpowszechnienia badanych gatunków;
• Monitoring Rybitw Bagiennych (MCH), w ramach którego badaniami zostaną objęte wszystkie najważniejsze krajowe stanowiska lęgowe trzech gatunków podstawowych: rybitwy czarnej, rybitwy białoskrzydłej i rybitwy białowąsej. Na stanowiskach ww. gatunków odnotowywana będzie również obecność współwystępujących z nimi 4 gatunków perkozów. Program dostarczy informacji o zmianach liczebności i rozpowszechnienia badanych gatunków;
• Monitoring Noclegowisk Gęsi (MNG) zostanie wzbogacony o nowy komponent, w ramach którego na 33 powierzchniach badawczych żerujące stada gęsi liczone będą z możliwie dokładnym przyporządkowaniem co do gatunku. Nowy komponent ma na celu zbadanie, a następnie śledzenie obecności na terenie Polski gęsi zbożowej Anser fabalis, której występowanie (po rozdzieleniu w 2018 r. gatunku "gęś zbożowa Anser fabalis" na gęś tundrową Anser serrirostris i gęś zbożową Anser fabalis), pozostaje niezbadane na terenie kraju;
• Monitoring Orlika Grubodziobego (MOG) zostanie wzbogacony o komponent badań genetycznych. W ramach rozszerzenia przebadana zostanie cała polska populacja orlika grubodziobego, wszystkie osobniki będące hybrydami orlika grubodziobego i orlika krzykliwego oraz wszystkie osobniki orlika krzykliwego, tworzące parę z orlikiem grubodziobym lub osobnikiem o cechach mieszanych. W latach kolejnych badaniom będą poddawane wszystkie pisklęta par czystych i mieszanych. Uzyskane wyniki pozwolą ostatecznie poznać strukturę genetyczną populacji jednego z naszych najrzadszych gatunków lęgowych, będącego przedmiotem wielu projektów i działań ochronnych;
• Monitoring Kulika Wielkiego (MKW) ulegnie przekształceniu w Monitoring Łąkowych Siewek (MLS). Po rozszerzeniu o kolejne 60 powierzchni będzie dostarczał danych o zmianach liczebności i rozpowszechnienia nie tylko kulika wielkiego, ale również rycyka, krwawodzioba i czajki.

Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Monitoringu Ptaków Polski, pod adresem: https://monitoringptakow.gios.gov.pl, w aktualnościach dedykowanych powyższym rozszerzeniom oraz w zakładce "O programie" - "Programy jednostkowe". Przypominam również, że wyniki wszystkich badań realizowanych w ramach Monitoringu Ptaków Polski są udostępnione na regularnie aktualizowanym portalu mapowym dostępnym pod adresem: http://monitoringptakow.gios.gov.pl/PM-GIS. W końcu 2020 r. portal rozbudowano o szereg nowych funkcjonalności, m.in. o możliwość pobierania wyników wyszukiwania w formacie shp.

W związku z realizacją wyżej wymienionych zadań wykonywanych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, zwracam się z uprzejmą prośbą o życzliwe potraktowanie i udzielenie ewentualnej pomocy wykonawcom monitoringu, w tym udzielenie zezwoleń niezbędnych do przeprowadzenia badań monitoringowych.

Z poważaniem,
Anna Katarzyna Wiech
Dyrektor
Departament Monitoringu Środowiska